گزارش کرسی آزاد اندیشی: شادی و نشاط در زندگی طلبگی؛ بایدها و نبایدها
استاد ارائه کننده:
شادی از جمله نیازهای روحی و غریزی انسان است که در بسیاری ازجنبه های زندگی نقشی تاثیرگذار ایفا میکند. تعبیر و تفسیر دین از شادی این است که شادی خود هدف نیست، بلکه عاملی مهم و موثر برای رسیدن انسان به کمال عالی انسانی است شادی، همانند دیگر حالت های روحی نیاز به کنترل دارد و اگر مهار نشود، به طور حتم زیان هایی را به دنبال خواهد داشت در آیین اسلام، سرگرمی های زیان بار و تمام عوامل بازدارنده از پیشرفت های معنوی، ممنوع است. گام اوّل شاد زیستن، آن است که همیشه از خود به خوبی یاد کنیم و از واژهها و کلمات زیبا و دلپذیر در سخنان خویش استفاده نماییم. یکی از مهمترین مولفه های شاد زیستن یاد و ذکر خداست . توکل به خدا، زیربنای یک زندگی شادمانه و توأم با احساس سعادت و خوشبختی است. انسانی که به خدا توکل میکند، با قدرت تمام در مقابل مشکلات می ایستد و هرگز احساس شکست و نگرانی نمی‌کند.پایبندی به ارزشها و اعتقادات به موفقیت انسان در زندگی کمک میکند و همچنین شادمانگی را پایدار می‌سازد.
رضایت از زندگی، یکی از عوامل شادمانه زیستن است. افرادی هستند که دارای موفقیت، ثروت و امکانات زیادی هستند ولی همواره از زندگی ناله می‌کنند. اگر انسان بتواند تصویرهای ذهنی خود را مدیریت کند و بجای تصاویر آشفته و منفی، تصاویری زیبا از آینده بسازد، احساسی شادمانهخواهدداشت.هدفمندی نه تنها موفقیت انسان را تضمین میکند، بلکه موجب شادکامی انسان نیز می‌گردد.شادی را اگر یکی از نیازهای اولیه انسان ندانیم باید جزء نیازهای ضروری وی تلقی کنیم.احساس شادی با تمام آثار مثبت و مفیدش اگر در راستای تعالی انسان تحت کنترل در نیاید ممکن است منجر به پیامدهای شوم دنیوی و اخروی گردد.طلاب عزیز هم با توجه به اینکه عالم به دین هستند اگر عامل هم باشند و به این دستورالعملها عمل کنند زندگی شاد و بانشاطی خواهند داشت و همین امر موجب جذب دین گریزان گردیده و موجبات نشاط و آرامش جامعه را فراهم می نمایند.
استاد منتقد:
خانم کوهی بیشتر کلیت مسأله شادی و نشاط را مطرح کردند و به مسائل شادی در زندگی عمومی مردم اشاره کردند، ولی بحث ما متمرکز بر شادی در زندگی طلبگی است. و لازم است ما طلاب یک اصل اساسی از قرآن استخراج کنیم و به این غایت اساسی برسیم که آن روزی که طلبه طاعت و بندگی خدای متعال را به جای میآورد، آن روز، روز شادی اوست و آن روزی که طلبه مرتکب گناه میشود، باید آن روز را، روز حزن و اندوه به حساب آورد. وی در ادامه جهت تحصیل شادی و سرور در زندگی طلبگی به شش مورد از وظایف طلبگی اشاره کردند که عبارت است از: تحصیل معارف دینی، تحقیق در معارف دینی، تبلیغ دین، تربیت دینی، دفاع از دین و تمدن سازی نوین اسلامی. علاوه بر این وظایف طلاب باید به مصادیق شادی نیز توجه کنند و با مطالعه زندگی افراد بزرگ، مصادیق شادی را استخراج کنند.
ایشان بیان داشتند: درست است که ورزش از جمله عوامل شادی است، ولی طلاب در این میان باید مرزهای ورزش و اقسام آن را به راحتی تمیز دهند و مطیع نظر مراجع باشند. و به این واقعیت برسند که خود شادی، هدف نیست، بلکه عاملی که باعث شادی در زندگی طلبگی میشود و او را در مسیر عبودیت و کمال قرار میدهد، آن، هدف است.
در آخر در باب انتقاد بیان کردند: فقط صرف اینکه توسل باعث شادمانی میشود کافی نیست؛ چرا که لازم است طلاب معنای واقعی توسل را بدانند و به درک صحیح و درستی از معنای توسل برسند؛ از آن جهت که توسل، باعث تقرب میشود و جوهره توسل، عبودیت و خضوع است
موافق:
جهت حصول شادی به معنای صحیح آن، هم بررسی و تبیین عوامل شادی و هم تشخیص مصادیق شادی یک اصل اساسی است ولازم است بایدها و نبایدهایی در حوزهی شادی و نشاط طبگی تعریف شود، تا امنیت فرد و جامعه متزلزل نشود.
مخالف:
در خصوص شادی و نشاط در زندگی طلبگی؛ بایدها، نبایدها، چیزی که بیشتر از همه، اهمیت بیشتری دارد: بررسی عواملی است که باعث شادی در زندگی طلبگی می شود و در واقع طلبه را در مسیر عبودیت و کمال حقیقی قرار می دهد و این، باید هدف واقعی برای جامعه ی طلاب باشد
داور
شادمانی از هیجانات درونی انسان است که نقش بهسزایی در سرنوشت انسان و جامعه دارد؛ از آن جهت که شادمانی سالم، باعث امنیت میشود. در قرآن کریم هم 25 بار با عناوینی چون فرح و سرور به شادی اشاره شده است و این، اهمیّت شادی را میرساند. اما چیزی که در این راستا حائز اهمیت است، این است که طلاب بایستی مرزهای شادی حلال و حرام را تشخیص دهند و اون بایدی که در شادی طلبه مطرح است، شادی حلال است؛ از آن جهت که این گونه شادمانی میتواند انسان را برای ادامه ی زندگی، خصوصاً در ایام کرونا و مشکلات معیشتی و اقتصادی، به راههای بهتر هدایت کند و انسان را به تأمل و تعقل وادار کند. طلاب باید در این عرصه پیشتاز باشند و این انرژی مثبت را به جامعه منتقل کنند تا شاهد جامعهی سالم و شاد باشیم؛ با این تقریر که طلاب باید به عمق توسل برسند و در تمام مزراحل زندگی برنامه ریزی داشته باشند و با به جا آوردن نماز اول وقت، شادی را به ارمغان آورند.
درست است که شادی از نیازهای اولیه انسان نیست، ولی باید از نیازهای ضروری محسوب شود، امّا با این شرط که، کنترل شود و جهت تحقق شادی و نشاط در زندگی طلبگی، یک سری بایدها و نبایدهایی، تعریف شود، تا شادی به مفهوم صحیح آن را بدست آوریم. و همه به این واقعیت برسیم که نوع نگرش ما به محیط و جهان پیرامون خویش، نقش به سزایی در بهره مندی از شادی دارد